Wederopbouw kunstwerk Dick Elffers onthuld

Op zaterdag 9 november wordt vanaf 12.00 uur De oerwereld van het dier ten opzichte van de synthetische wereld van de befaamde graficus en beeldend kunstenaar Dick Elffers onthuld op zijn nieuwe plek in Hoogvliet. Het beeld werd in 1960 gemaakt voor de gevel van de rubberfabriek van Shell. Toen deze fabriek in 2013 werd gesloopt zochten Shell, de deelgemeente Hoogvliet en Centrum Beeldende Kunst Rotterdam naar een nieuwe locatie. Die werd gevonden in het centrum van Hoogvliet. Het monumentale keramische werk (van ruim 9 meter hoog en 5,5 meter breed) is daar onlangs gerestaureerd. Met ‘de oerwereld’ heeft Rotterdam (en Nederland) een markant en in kunsthistorisch opzicht belangrijk werk weten te behouden: een kroonjuweel uit de periode van de wederopbouw.

De oerwereld…
Het karakteristieke werk De oerwereld van het dier ten opzichte van de synthetische wereld werd in opdracht van Shell voor de destijds nieuwe rubberfabriek in Hoogvliet ontworpen door Dick Elffers. Deze fabriek werd in 2013 gesloopt, maar dankzij Shell, de deelgemeente Hoogvliet en het Centrum Beeldende Kunst Rotterdam kreeg het werk een nieuwe bestemming en een nieuwe eigenaar. Het werk – oorspronkelijk vervaardigd door de Koninklijk Porceleyne Fles (bekend van Delfts Blauw) – werd zorgvuldig gedemonteerd, opnieuw opgebouwd en gerestaureerd aan de gevel van het nieuwe gebouw van woningcorporatie SOR, in het centrum van Hoogvliet. Dankzij financiële en materiële bijdragen van twintig kleinere en grotere partners wist het restauratiebedrijf Art Conservation het kunstwerk van Dick Elffers een tweede leven te schenken.

Ontzamelen
De dynamiek van de stad bestaat bij de gratie van sloop, renovatie en nieuwbouw. Het tempo waarin de naoorlogse wederopbouwarchitectuur ten prooi valt aan de sloophamer, bedreigt veel kunstwerken. Voor de meest gracieuze en markante kunstwerken die dreigen te verdwijnen uit de publieke ruimte zoekt het Centrum Beeldende Kunst Rotterdam nieuwe eigenaren. Dit herschikken van bedreigde kunstwerken in de openbare ruimte – ontzamelen – is een nieuw speerpunt van het Centrum Beeldende Kunst Rotterdam. Het verplaatsen van het werk van Elffers bewijst niet alleen dat er een breed maatschappelijk draagvlak voor die onderneming bestaat, maar ook dat ‘oude’ kunstwerken een bijzondere bijdrage kunnen leveren aan de stadsverfraaiing van de eenentwintigste eeuw.

Dick Elffers
Dick Elffers (1910-1990) volgde zijn opleiding tot grafisch ontwerper aan de kunstacademie in zijn geborrtestad Rotterdam waar hij onder andere les kreeg van Jacques Jongert en Piet Zwart. Na zijn opleiding wordt hij zelf docent aan de academie. Tijdens en na zijn studie assisteert hij vormgevers Paul Schuitema en vooral Piet Zwart, bij wie hij zeven jaar werkt en zijn belangrijkste assistent wordt. Na de oorlog – hij woont inmiddels in Amsterdam – ontwikkelt Elffers zich tot een veelzijdig kunstenaar en vooraanstaand vormgever, werkend voor onder meer het Rijksmuseum Amsterdam en het Holland Festival. Van 1970 tot 1976 is hij als docent monumentale kunst verbonden aan de kunstacademie in Den Bosch. Voor zijn werk ontving hij de H.N. Werkman Prijs en de Staatsprijs voor Typografie, zijn werk is opgenomen in museale collecties.

Publicatie
Het Centrum Beeldende Kunst Rotterdam gaf ter gelegenheid van de herplaatsing en restauratie de publicatie Dick Elffers – De Oerwereld van Hoogvliet uit. Sandra Smets schreef voor deze uitgave het essay ‘De Vrijheidstriomf van een Ruimtezoeker’. Het boekje werd ontworpen door Tymen Cieraad.