Claes Oldenburg Screwarch Bridge, 1980-1981-foto Jannes Linders - Collectie Boijmans Van Beuningen

tentoonstelling

22/04/2016 — 10/07/2016
TENT

Utopian Dreams


TENT toont vanaf vrijdag 22 april plannen en dromen van kunstenaars en architecten voor een nieuw Rotterdam in de omvangrijke groepstentoonstelling Utopian Dreams. In het kader van ‘Rotterdam viert de stad!’, brengt verzamelaar en voormalig museumdirecteur Reyn van der Lugt een tiental historische en hedendaagse toekomstfantasieën over Rotterdam bijeen. De veelal spraakmakende en tot de fantasie sprekende projecten lokken een breder debat uit over de toekomst van Rotterdam. De stad ontwikkelt zich door, wordt diverser, innovatiever, ecologischer. Nu de stad (bijna) af is met haar karakteristieke skyline rijst de vraag: hoe kijkt de kunstenaar naar het Rotterdam van nu? Waar zou de stad behoefte aan hebben?

Rotterdam vindt zichzelf sinds de wederopbouw opnieuw uit aan de hand van grote manifestaties, vergaande ambities, utopische plannen. Kunstenaars en architecten spelen hierin een toonaangevende rol. Hoe kijkt de kunstenaar naar het Rotterdam van de toekomst? En wat zijn de urgente vraagstukken voor deze wereldstad? TENT presenteert uiteenlopende antwoorden op deze vragen: van de gebogen schroeven die Claes Oldenburg ontwierp voor een brug over de Maas, de vrijstaat die Atelier Van Lieshout uitriep, tot schrijfster Elfie Tromp die in de tentoonstelling haar toekomst live formuleert.

Stedelijke fantasieën
In 1969 stelt Wim Gijzen voor om het Schouwburgplein te transformeren tot een groen weiland, compleet met koeien, knotwilgen en een sloot. Het ontwerp is nooit verder gekomen dan de tekentafel. De fotomontage van de koeienwei in het hart van Rotterdam is daarentegen een eigen leven gaan leiden.
Gefascineerd door de typisch Nederlandse boogbruggen ontwierp Claes Oldenburg in 1977 een brug met twee gebogen schroeven waarvan de punten elkaar zouden raken in het midden. Toen Oldenburg vernam dat Rotterdam plannen had voor een nieuwe brug was hij er van overtuigd dat zijn Screwarch Bridge hier moest komen. Op uitnodiging van museumdirecteur Wim Beeren maakte hij een locatiestudie en een model. De gemeente had uiteindelijk andere plannen.
Rem Koolhaas maakte met OMA rond 1980 als blikvanger voor de Boompjes in Rotterdam een uitkijktoren. Een deel van de te slopen oude Willemsbrug over de Maas zou overeind gezet worden en omgebouwd tot een circa honderd meter hoge uitkijktoren, een speelse concurrent van de Euromast.
In het kader van de manifestatie Rotterdam ’88 werd kunstenaar-architect John Körmeling gevraagd een nieuw ontwerp voor de inrichting van het Eendrachtsplein te maken. Körmeling ging met het idee aan de haal. Hij vond het helemaal geen plein en plaatste in het midden een gebouw dat met zijn culturele functies het plein karakter zou geven.
In april 2001 stichtte Atelier Van Lieshout AVL-Ville, een vrijstaat met een eigen grondwet, vlag, valuta en leefgemeenschap in het ruige Rotterdamse Vierhavengebied. In deze gemeenschap werden bezoekers, bewoners en kunstenaars uitgenodigd om zelfvoorzienend te wonen en te werken. Na een aantal succesvolle maar onstuimige maanden moest de vrijstaat haar deuren sluiten op last van de gemeente.

Het legendarische project Ponton 010 werd ontwikkeld op uitnodiging van Havenbedrijf Rotterdam. Utopia bestaande uit Hans Oldewarris, Peter de Winter, Chiel van der Stelt en Victor Mani ontwierp een ponton met tribune voor wel 1100 personen, inclusief podium en bar. Het immense ponton voer in de zomer van 1980 een aantal malen heen en weer over de Maas. Het publiek had zo eersterangs zicht op de snel veranderende skyline van Rotterdam.

Hedendaagse toekomstvisies
Van der Lugt nodigt vijf kunstenaars uit om nieuwe toekomstvisies voor de stad Rotterdam te ontwikkelen. Auteur Elfie Tromp neemt regelmatig plaats aan haar bureau in de tentoonstelling om live te werken aan haar toekomst. Kunstenaar Han Hoogerbrugge neemt ons mee op een virtuele wandeling langs alles wat hij mist in de stad van nu. Fotograaf Elian Somers bevraagt het hedendaagse stadsparadijs in een serie nieuwe foto’s. Ontwerper Richard Hutten maakt een groot gebaar door de toekomstige skyline van Rotterdam te verfraaien. Een serie low-tech windmolens siert de daken van de stad. Het architectencollectief Cookies wil Rotterdam omvormen tot de enige stad ter wereld waar we anoniem kunnen blijven, waarin geheimen geheim kunnen blijven, waarin codes en wachtwoorden niet te hacken zijn.

Samensteller Reyn van der Lugt was sinds eind jaren zeventig één van de organisatoren van kunst- en architectuurmanifestaties als Architecture International Rotterdam en Rotterdam ’88 / De stad als podium, waarbij Nederlandse en internationale kunstenaars en architecten de ruimte kregen om in de stad hun toekomstvisies te presenteren. Mede daardoor werd de aandacht van de architectuur- en kunstwereld op Rotterdam gericht en heeft Rotterdam in het naoorlogse architectuur- en kunstdebat een vaste plaats gekregen. Van der Lugt was onder meer adjunct-directeur van de Rotterdamse Kunststichting, cultureel attaché in New York en directeur van het Groninger Museum.

Slogans For Rotterdam – naar Douglas Coupland
18 mei – 10 juli
TENT nodigt kunstenaars uit om een slogan voor het toekomstige Rotterdam te maken, naar analogie van Douglas Coupland’s Slogans for the 21st Century. Op 18 mei onthult Douglas Coupland zijn ‘Slogan For Rotterdam’. Gedurende de periode van de tentoonstelling groeit de verzameling.

Utopian Dreams wordt georganiseerd binnen de context van CBK Rotterdam Viert Kunst en de Stad, en sluit aan bij de manifestatie Rotterdam Viert De Stad!

RVDS_Logo_NL_B_05_Jpeg